آشوب در «جو» | هشدار قرمز هواشناسی

به گزارش جام‌جم آنلاین، این روزها فیلم‌های زیادی در فضای مجازی دست به دست می‌شود که از جدی گرفته نشدن سیلاب در مناطق جنوبی کشور حکایت دارد و افرادی را به تصویر می‌کشد که بی‌توجه به هشدارهای سازمان هواشناسی به حریم رودخانه‌ها نزدیک شده‌اند و مشغول تصویر برداری یا شنا ‌ هستند. رفتاری که نشان می‌دهد. این فقط مدیران نیستند که مدیریت بحران را به شوخی گرفته‌اند.

اوج بارش‌ها تا شنبه

براساس گزارش‌های سازمان هواشناسی احتمال وقوع بارش‌های سیل آسا تا اواخر شنبه آینده در کشور وجود دارد. به همین دلیل شهروندان باید هشدارهای هواشناسی را جدی گرفته و از نزدیک شدن به حریم رودخانه‌ها خودداری کنند.

صادق ضیائیان، رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا در گفت‌وگو با جام جم آنلاین درباره احتمال وقوع سیل در روزهای پیش‌رو می‌گوید: برای استان‌های مختلف کشور با توجه به میزان بارش‌ها‌ هشدارهای قرمز، نارنجی و زرد صادر شده است.

آن طور که او توضیح می‌دهد امروز پنجشنبه شرایط بارش در استان‌های‌ فارس، جنوب بوشهر، غرب یزد و بخش‌هایی از‌اصفهان می‌تواند خطرناک باشد.

ضیائیان درباره اینکه فردا (جمعه) چه استان‌هایی باید هشدار قرمز هواشناسی را جدی بگیرند، نیز عنوان می‌کند:‌ روز جمعه نیز  برای استان‌های فارس، غرب کرمان، شمال و شرق هرمزگان، بخش‌هایی از استان بوشهر، غرب یزد و غرب اصفهان، کهگیلویه و بویراحمد و چهارمحال بختیاری بارش‌های سنگین پیش‌بینی شده است.

به گفته او بارش‌های سنگین در روز شنبه نیز ادامه خواهد داشت. به همین دلیل شهروندان در استان‌های ‌ فارس، جنوب کرمان و جنوب اصفهان باید هشدارهای سازمان هواشناسی را جدی بگیرند.

آن طور که او می‌گوید اوج فعالیت این سامانه بارشی تا روز شنبه ادامه دارد و  از یکشنبه فعالیت آن خفیف‌تر خواهد شد.

به رودخانه‌ها نزدیک نشوید

کارشناسان سازمان هواشناسی به شهروندان توصیه می‌کنند با توجه به شرایط آب و هوایی از نزدیک شدن به حریم رودخانه‌ها خودداری کنند، آنچه نگرانی آنها را بیشتر می‌کند، این است که در روزهای پایانی هفته قرار داریم و کم نیستند خانواده‌هایی که می‌خواهند آخر هفته را در دل طبیعت بگذرانند.  

رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا در این باره تاکید می‌کند: شهروندان نباید به حریم‌ رودخانه‌ها نزدیک شوند. البته حضور در اتفاعات نیز می‌تواند خطرناک باشد.

او درباره شرایط بارش‌ها در پایتخت نیز ادامه می‌دهد: نقشه‌های هواشناسی از این حکایت دارد که روز پنجشنبه در ارتفاعات و شرق استان تهران بارش‌های شدید اتفاق خواهد افتاد. به همین دلیل شهروندان نباید به رودخانه‌ها نزدیک شوند.

‌آن طور که ضیائیان توضیح می‌دهد شرایط بارش‌‌ها برای روز جمعه نیز ‌در ارتفاعات و شرق استان تهران و همچنین استان البرز شدید گزارش شده است.

رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا درباره اینکه چقدر احتمال دارد حادثه سیل سال 66 در تهران تکرار شود؟ نیز عنوان می‌کند‌: بارش‌ها به این شدت نخواهد بود. اما نکته اینجاست که در اواخر هفته قرار داریم و این روزها بسیاری از خانواده ها برای گردش به حاشیه رودخانه‌ها می‌روند به همین دلیل به شهروندان توصیه می‌کنیم به این مناطق نزدیک نشوند.

‌ضیائیان به مدیران و پرسنل رستوران و سفره‌خانه‌هایی که در اطراف رودخانه‌ها دایر هستند، نیز توصیه می‌کند: با توجه به اینکه حضور در بستر و حریم رودخانه‌ها خطرناک است‌. این افراد نیز باید از حریم رودخانه‌ها فاصله بگیرند‌.

معاون شهردار منطقه پنج تهران نیز‌ به صدور هشدار سطح نارنجی هواشناسی در تهران اشاره می‌کند و می‌گوید‌: در منطقه پنج ‌ رود دره فرحزاد، کانال شهید باکری، کانال میان رود، رود کن، دره زر نو و… واقع شده اند‌.  به گفته او به همین دلیل شهروندان باید از استقرار در بستر و حاشیه رودخانه‌ها و مسیل‌ها و نیز تردد از در دره‌ها ‌ خودداری کنند.

مدیرکل مدیریت بحران استانداری تهران نیز با اشاره به صدور هشدار سطح نارنجی هواشناسی در استان تهران می‌گوید: با تمهیدات اندیشیده شده برای پیشگیری و کاهش خطر ناشی از وقوع رگبار ، آب گرفتگی معابر و جاری شدن روان آب در مسیل‌ها، مراتب به تمام فرمانداران و شهرداران استان تهران اعلام شده تا برای کسب آمادگی لازم  اقدام کنند.

دشواری‌های پیش‌بینی بارش‌های ‌سیل‌آسا

مساله دیگری که این روزها برای بسیاری از شهروندان مطرح است، توانایی سازمان هواشناسی در پیش بینی بارش‌های سیل آساست.

احد وظیفه، رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی درباره اینکه وقوع بارش‌های سیل‌آسا چقدر قابل پیش بینی است؟ به جام جم آنلاین می‌گوید:  از چند روز قبل  نمی‌توان به طور دقیق این سامانه‌های بارشی  را پیش بینی و میزان بحرانی بودن آن را مشخص کرد. اما براساس تصاویر ماهواره‌ای می‌توان از چند ساعت قبل  چنین شرایطی را پیش بینی کرد.

 آن طور که او توضیح می‌‌دهد ‌احتمال این‌که بارش‌ها در تابستان به‌ سیل بدل شود، قابل توجه است، چون بارش‌ها رگباری است و زمین‌ نیز آماده جذب آب نیست. ‌به این شکل   باران به سطح خاک آغشته و گل آلود می‌شود و با توجه به اینکه غلظت آن کمی افزایش می‌یابد، بیشتری جاری می‌شود و به افزایش احتمال سیل دامن می‌زند‌.‌

وظیفه درباره مسائلی که سبب می‌شود، نتوان درخصوص سیلاب‌های تابستانی پیش بینی بلند مدت انجام داد، نیز می‌گوید: در تابستان رفتار جو آشوب‌ناک است. به عبارت دیگر رفتار آن مانند سیستم‌های زمستانی کلاسه‌بندی شده نیست‌. در این بین ‌ گرمای سطوح پایین نیز نقش مهمی‌ ایفا می‌کند و تحت تاثیر آن بخار آبی که در فضا وجود دارد به سطوح بالاتر می‌رود و‌ به مایع تبدیل می‌شود.

او ادامه می‌دهد: به این شکل گرمای زیادی ‌ آزاد می‌شود که به آن آزاد شدن گرمای نهان می‌گویند. مثلا‌ وقتی کتری را روی شعله آتش می‌گذاریم، ‌ تحت تاثیر حرارات آب تبخیر می‌شود. حال  وقتی برعکس این شرایط بخار به  مایع تبدیل  شود نیز همان انرژی را که برای تبخیر شدن گرفته است، به جو پس می‌دهد و به این شکل  جو را به شکل انفجار گونه‌ای ناپایدار می‌کند.

آن طور که وظیفه توضیح می‌دهد‌ رگبار و رعد برقی که در این مواقع ایجاد می‌شود‌ نتیجه آزاد شدن گرمای نهان است.

هشدارهای هواشناسی را جدی بگیرید

کارشناسان هواشناسی معتقدند پیش‌بینی‌های هواشناسی همواره با احتمال همراه هستند. با این حال شهروندان باید آنها را جدی بگیرند، زیرا با توجه به این پیش بینی‌ها و رعایت نکات ایمنی است که می‌توان ‌ خسارت جانی و مالی حوادث طبیعی را کاهش داد.

رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی نیز با اشاره به اینکه همه پیش بینی‌های هواشناسی با احتمال همراه است، تاکید می‌کند: در این بین توجه به هشدارهای هواشناسی نیز مهم است، زیرا در چند روز اخیر در مناطقی که درگیر سیل شد برخی شهروندان به پیش‌بینی ها توجه نکرده و در اطراف رودخانه‌ها ساکن شده بودند.

آن طور که رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا درباره رنگبندی هشدارهای هواشناسی توضیح می‌دهد رنگ‌های در نظر گرفته برای این هشدارها براساس استاندارد‌های جهانی در نظر گرفته شده است‌.

‌ضیائیان درباره هشدار سطح زرد عنوان می‌کند: این هشدار زمانی صادر می‌شود که پدیده‌های جوی محدوده کوچکی را تحت تاثیر قرار دهد. برای نمونه ممکن است تحت تاثیر بارش‌های سیل آسا  خطر کارگرانی را که در حال انجام عملیات عمرانی هستند، تهدید کند.

به گفته او  دامنه جغرافیایی هشدار نارنجی بسیار وسیع‌تر از هشدار زرد است.

‌ رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا درباره هشدار سطح قرمز نیز توضیح می‌دهد: کمتر شاهد صادر شدن چنین هشداری هستیم، چراکه دامنه وسیعی را در بر می‌گیرد. برای نمونه می‌توان به حادثه سیل سال 98 اشاره کرد.‌

به این ترتیب با توجه به این که سازمان هواشناسی در روزهای پیش رو برای برخی از استان‌ها هشدار قرمز صادر کرده است، شهروندان برای کاهش هزینه‌های جانی و مالی سیل باید توصیه‌ها و ‌مسائل ایمنی را جدی بگیرند و از حضور در ارتفاعات و  حریم رودخانه‌ها خودداری کنند.